نشریه بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید

در نمودار کنترل کلاسیک نرخ نمونه‌گیری از فرایند ثابت است. در واقع همواره نمونه‌هایی با اندازه ثابت و در فاصله‌های زمانی ثابت از فرایند گرفته می‌شود. این نمودار در شناسایی تغییرات کوچک و متوسط در میانگین فرایند عملکرد خوبی ندارد. همچنین، در مدل‌های اقتصادی مقادیر ثابتی برای پارامترهای هزینه‌ای درنظرگرفته می‌شود. این درحالی است که تغییرات سایر پارامترها اثرات متقابلی بر تخمین هزینه‌های کیفیت دارد. در سالهای اخیر با گسترش روش‌های تاگوچی در طراحی محصول، مفهوم تابع زیان با بسیاری از مدل‌های تصمیم‌گیری آماری که نیازمند تخمین هزینه‌های کیفیت هستند، آمیخته شده است. در این راستا برپایه مفاهیم زنجیر مارکوف این تحقیق، به توسعه نمودار کنترل با فواصل نمونه‌گیری متغیر با درنظرگرفتن تابع زیان کیفیت تاگوچی پرداخته است. سپس با استفاده از تکنیک الگوریتم ژنتیک، پارامترهای نمودار کنترل به گونه‌ای تعیین می‌گردند که هزینه‌های پایش فرایند حداقل گردد. همچنین، برای تعیین مقادیر بهینه پارامترهای الگوریتم ژنتیک از آرایه متعامد تاگوچی بهره‌گرفته شده است. تحلیل نتایج حاصل از مدل توسعه داده شده در مقایسه با رویکرد نمونه‌گیری ثابت، برتری روش توسعه داده شده را نشان می‌دهد.