نشریه بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید

  طی سالیان اخیر تئوری محدودیت‌ها به عنوان یک فلسفه­ی مدیریتی موثر برای مسائل تولید ترکیبی در جهت افزایش سود به کار گرفته شده­است. هدف اصلی این تئوری، کسب پول و سودآوری از طریق شناسایی گلوگاه‌ها و رفع یا هموار نمودن آنهاست. از سویی در اغلب سیستم‌های تولیدی برخی پارامترها، قطعی نبوده و با نوعی ابهام همراه هستند. از اینرو تئوری مجموعه‌های فازی به عنوان ابزاری مفید می‌تواند در این موارد، مورد استفاده قرار گیرد.

در این مقاله دو مسأله تولید ترکیبی به کمک دو روشِ تئوری محدودیت‌ها و برنامه‌ریزی خطی فازی، حل شده و مورد بررسی قرار می‌گیرند و در عین حال که نتایج آنها با هم مقایسه می‌شوند، الگوریتمی نیز بر مبنای تئوری محدودیت­ها جهت حل مسائل تولید ترکیبی با زمان پردازش و ظرفیت فازی ارائه می‌گردد. نتایج اولیه نشان می­دهند که تئوری محدودیت‌ها در مسائل چندگلوگاهی دارای کارایی چندانی نبوده و فقط در مسائل تک گلوگاهی می‌توانند مفید واقع شوند، در حالی­که روش برنامه‌ریزی خطی فازی می‌تواند در کلیه مسائل تک گلوگاهی و چند گلوگاهی جواب‌های مناسبی به دست آورد. این در حالی است که در برخی از روش­های حل برنامه­ریزی خطی فازی، محدودیت­هایی وجود دارند که نمی­توان همواره جواب شرایط مورد نظر را در آنها یافت .

در بسیاری از کاربردهای عملی، کیفیت یک فرایند یا محصول بوسیله  تابعی بین متغیر پاسخ و یک یا چند متغیر توصیفی بهتر نشان داده می­شود. پایش پروفایل­ها به منظور درک و بررسی پایداری فرایند در طول زمان صورت می­گیرد. به همین دلیل بررسی قابلیت مربوط به یک پروفایل ضروری به نظر می­رسد. مبحث قابلیت فرایند نیز مبحثی گسترده در کنترل آماری فرایند است که جایگاه مهمی در کاربردهای عملی دارد، شاخص­های قابلیت نیروی بالقوه و عملکرد فرایند را توصیف کرده و ابزارهایی سودمندی برای فعالیت­های بهبود کیفیت موفق و پیاده­سازی برنامه­های کیفی می­باشند. در این مقاله، شاخص­های قابلیت برای یک پروفایل خطی با مستقل نمودن دو پارامتر عرض از مبدا و شیب محاسبه می گردد. از آنجایی که شاخص قابلیت برای عرض از مبدا یک پروفایل خطی را می­توان با روش­های عمومی تعیین قابلیت فرایند تعیین نمود، در این مقاله فقط رویکردی برای تعیین قابلیت شیب یک پروفایل خطی ارائه می­شود. بنابراین پس از مستقل نمودن پارامترها، کلیۀ مقادیر مربوط به شیب­های اجزاء یک پروفایل محاسبه شده و تحت کنترل بودن و نرمال بودن این مقادیر بررسی می­شود. در نهایت شاخص­های قابلیت برای داده­های نمونه بدست آمده و تفسیر می­شود

ترابری در معادن روباز نیمی از هزینه های عملیاتی را به خود اختصاص می دهد. بهبود در این سیستم تأثیر به سزایی در کاهش هزینه ها و افزایش بهره روی تولید معدن دارد. بهره وری تولید در معدن، آمیزه ای از افزایش راندمان ماشین آلات و تحقق سیاست های استخراجی است. در این مقاله پس از طبقه بندی مدل های توزیع در معادن روباز، مدل ریاضی جدیدی با رویکرد اجرا، چه در آغاز و چه در حین شیفت پیشنهاد شده است.  اجرای مدل در آغاز شیفت دیدی کلی از پارامترهای تولید و کنترل کیفیت محصول با توجه به سیاست های استخراجی ایجاد می کند. همچنین اجرای مدل در حین شیفت با استفاده از اطلاعات لحظه ای، سعی می کند تا نتایج را در نزدیکی انحراف از میانگین نتایج اولیه نگاه دارد. از این مدل می توان جهت ایجاد مدل های ابتکاری که خوراک نرم افزارهای شبیه سازی توزیع را تأمین می کنند، استفاده کرد

خوشه­بندی ظرفیت­دار یکی از مسائلی است که از کاربرد گسترده‌ای در داده کاوی برخوردار است. این مساله به دنبال افراز یک مجموعه n تایی از عناصر به p خوشه ظرفیت­دار است به طوری که تمامی اعضای یک خوشه به نقطه­ای که به عنوان مرکز ثقل آن خوشه تعیین می­شود، تخصیص یابند. هدف از این مساله کمینه کردن عدم تشابه تمامی نقاط یک خوشه از مرکز ثقل خوشه با رعایت محدودیت ظرفیت در هر خوشه است، به طوری که هر عنصر تنها به یک خوشه تخصیص یابد. در این مقاله دو روش حل متفاوت جهت حل مساله خوشه‏بندی ظرفیت‏دار ارائه شده است. روش نخست یک روش حل فرا ابتکاری مبتنی بر شبیه‏سازی تبریدی است که در سازوکار جستجوی جواب از ساختارهای مختلف همسایگی استفاده می­کند. روش دوم مبتنی بر الگوریتم ژنتیک است که در آن از یک رویه ابتکاری جستجوی محلی استفاده شده است. روش­های ارائه شده با استفاده از مسائل نمونه­ای مختلف مورد آزمون قرار گرفته اند. نتایج محاسباتی حاکی از کارایی و توانمندی روش­های حل پیشنهادی است

تئوری زنجیره تحویل^۱ به بررسی تحویل کالاها و خدمات به مشتریان در محدوده زمانی مشخصی می پردازد. بدیهی است مطلوب آن است که زمان تحویل کالا و خدمات به مشتریان به حداقل برسد. معمولاً وجود چندین سایت های تولید، تحویل و همچنین تنوع روش های گوناگون حمل و نقل کالا و خدمات به پیچیدگی این مسئله می افزاید. بعلاوه، زمان صرف شده در هر یک از مراحل فرایند تحویل متغیری تصادفی است. از آن رو پایش متغیرهای زمانی در یک فرایند تحویل از اهمیت خاصی برخوردار است. در این مقاله، با یک مطالعه کاربردی در شرکت TNT در ایالت دلاور آمریکا نشان داده می شود که چگونه می توان زنجیره های تحویل در مدیریت زنجیره تامین را در قالب فرایندهای چندمتغیره مدل بندی نمود. همچنین به منظور پایش فرایند ، به استقرار نمودار بهینه اقتصادی – آماری نمودار کنترل چند متغیره T^۲ DWL   معرفی شده توسط فراز و پارسیان (۲۰۰۶) بر پایه مدل اقتصادی لورنزن و وانس (۱۹۸۶) پرداخته و سپس با استفاده از روش جستجو ژنتیک الگوریتم مقادیر بهینه پارامترهای نمودار کنترل تعیین گردیدند

سیستم پویای هدایت مسیر از جمله حوزه های مهم فعالیت سیستمهای هوشمند حمل و نقل می باشد. هسته اصلی این سیستم، محاسبات کوتاهترین مسیر بر اساس شرایط جاری (اطلاعات در زمان واقعی) است. در این تحقیق؛ فرموله نمودن مساله هدایت پویای وسائل نقلیه مبتنی بر ویژگیهای سیستمهای هوشمند حمل و نقل و استفاده از معیار کلی سطح سرویس مشتمل بر متغیرهایی نظیر زمان سفر و مصرف سوخت به منظور لحاظ نمودن واقعیتهای اقتصادی اجتماعی و توصیف کاملتر از شرایط ترافیکی انجام می شود. همچنین با توجه به زمان متغیر بودن شبکه های ترافیکی، الگوریتم های مسیریابی بر مبنای تکنیکهای هوش مصنوعی با تاکید بر یک الگوریتم ژنتیک ترکیبی به عنوان راه حل مدل ارائه شده مورد مطالعه و توسعه قرار خواهد گرفت. از نتایج مهم این مقاله می توان به توانایی الگوریتم طراحی شده در برنامه ریزی بهتر سفرها، تصمیم گیریهای مسیریابی در شبکه حمل ونقل شهری شامل استراتژیهای موثر انتخاب مسیر؛ در تطبیق با شرایط پویای ترافیکی و کاندیداهای مختلف طی مسیر برای رانندگان وسائل نقلیه با هدف کاهش هزینه های سفر آنان اشاره نمود. نهایتا موجه و معتبر بودن الگوریتم طراحی شده نیز از طریق آزمایشات شبیه سازی نشان داده شده است

  درسیستم­های کنترل فرآیند تولید که بر  اساس اصول JIT طراحی می­شوند، فرض بر این است که کالاهای تولید شده در هر یک از مراحل تولید، به میزانی و در زمانی برای مرحله بعدی ارسال ­گردد، که بلافاصله پس از رسیدن به مراکز کاری، وارد عملیات تولید ­شود. بدین لحاظ، هیچ­گونه انبار موجودی یا صف انتظار پای­کار، قبل از مراکز کاری تشکیل نمی­شود. این روش به کمک متد اجرایی کانبان طی سال­های متمادی در بسیاری از صنایع، مورد استفاده قرارگرفته و منشأ توفیقاتی در کنترل عملیات تولیدی و به تبع آن کاهش هزینه مراحل تولید شده است. با این حال، در بسیاری از شرایط تولیدی که امکان سرمایه­­گذاری_­های اضافی برای نگهداری پیوسته نرخ تولید مراکز کاری در سطح مقدار برنامه­ریزی­شده اولیه وجود ندارد، چنانچه اندازه محموله ارسالی بیش از ظرفیت تولیدی مرکز بعدی برای هر بار راه­اندازی باشد، تشکیل انبار موجودی پای­کار، عملا اجتناب­ناپذیر است. تحقیق حاضر، با طراحی یک سیستم کنترل فرآیند تولید تحت فضای JIT که دارای انبارهای توقف محصولات نیمه­ساخته بین مراحل متوالی تولید می­باشد، انباشت محصولاتی را که بنا به دلایل مختلف، افزون بر ظرفیت هر یک از مراکز کاری در هر بار       راه­اندازی به آن مرکز ارسال شوند در پای کار مجاز دانسته است. این سیستم علاوه بر گسترش دامنه به­کارگیری اصول JIT برای برنامه­ریزی و کنترل فرآیند­های تولیدی در سیستم­هایی که تحت شرایط واقعی عملا امکان اعمال پیوسته موازنه زمان و اندازه تولید بین مراحل مختلف را ندارند، در حقیقت امکان تمرکز هزینه­های پنهان در سیستم­های موجود کانبان و اعمال کنترل بر آن­­ها را فراهم می­نماید. در این مقاله، ابتدا، رفتار هزینه موجودی پای­کار در انبارهای قبل از مراکز کاری در یک زنجیره چندمرحله­ای و تک­محصولی مورد بررسی قرار گرفته و با استفاده از برنامه­ریزی عدد صحیح مختلط غیرخطی، مدل هزینه انباشت مجاز با سایر اجزای هزینه در کل زنجیره، به­صورت یکپارچه ارائه شده است. مدل نهایی هزینه در کل زنجیره، یک مدل NP-hard بوده و برای حل آن از الگوریتم ژنتیک استفاده شده است. به منظور ارزیابی میزان کارآیی سیستم طراحی­شده، در یک زنجیره تامین چندمرحله­ای و تک­محصولی، از یک شبیه­سازی عددی در مطالعه  مقایسه­ای عملکرد هزینه­ای آن با سیستم موجود کانبان بر مبنای تحقیق Sarker & Wang (۲۰۰۴) استفاده شده است.  نتایج حاصله نشان می­دهد که کاربرد سیستم طراحی­شده در این مقاله، سطح موجودی و هزینه در کل زنجیره را نسبت به سیستم موجود کانبان، مورد استفاده در تحقیق Sarker & Wang (۲۰۰۴)، به میزان قابل توجهی کاهش می­دهد

در این مقاله، مسأله زمانبندی جریان کارگاهی جایگشتی دوباره وارد شونده با هدف کمینه­سازی حداکثر دیرکرد کارها مورد بررسی قرار می­گیرد. محیط جریان کارگاهی دوباره وارد شونده (RFS) همان جریان کارگاهی است با این تفاوت که کارها، ماشین­های مشخصی را بیش از یک بار ملاقات می­کنند. در نوع RFS، اگر ترتیب کار روی هر ماشین در هر سطح یکسان باشد، به چنین مسایلی، مسأله جریان کارگاهی جایگشتی دوباره وارد شونده (RPFS) عنوان می­گردد. در این مقاله، ابتدا مدل ریاضی مسأله کمینه­سازی حداکثر دیرکرد کارها در RPFS چند ماشینه، توسعه داده می­شود. برای حل این مسأله، سه الگوریتم فراابتکاری مبتنی بر الگوریتم­ ژنتیک، شبیه­سازی تبرید و جستجوی ممنوع طراحی و بکار گرفته می­شود. الگوریتم­های فراابتکاری همچنین با حل­های بهینه ایجاد شده توسط رویکرد برنامه­ریزی عدد صحیح مقایسه می­گردند. نتایج آزمایشی نشان می­دهد که الگوریتم ژنتیک در اکثر موارد کارایی بهتری نسبت به الگوریتم­های تست شده دیگر دارد.

در دنیای رقابتی امروزی، شیوه‌های جذب مشتری یکی از با اهمیت‌ترین حوزه‌های کاربردی داده‌کاوی بوده و پرواضح است که یکی از مهمترین ابعاد آن پیش‌بینی رفتار خرید مشتری است. زیرا، پیش‌بینی خوب می‌تواند به توسعه استراتژیهای بازاریابی دقیقتر و صرف کاراتر منابع کمک نماید. ایجاد یک سیستم تشخیص مشتری(CRS) به دلیل وجود تعداد زیادی ویژگی در دسترس طراح کاری بسیار مشکل است. بعلاوه، نیاز شدیدی به ایجاد یک CRS وجود دارد که همزمان پیچیدگی کم و قابلیت پیش‌بینی خوبی را داشته باشد. از اینرو، مقصود این مقاله، توسعه یک CRS تلفیقی (HCRS) است که از نظر محاسباتی کارا و اثربخش است. نوآوری مدل HCRS، هم طراحی و هم پیاده‌سازی سیستم مذکور با ایجاد یک درخت رگرسیونی هرس شده (PRT) و طراحی یک شبکه عصبی پیشخوراند بهبودیافته (IFFNN) جهت افزایش سرعت، دقت و کاهش پیچیدگی را شامل می‌شود. از آنجاییکه، شناسایی مشتریان یکی از دغدغه‌های صنعت بیمه است، از داده‌های یک شرکت بیمه هلندی استفاده شده است. نتایج نشان داد که HCRS تنها ۷% از ویژگی‌ها را در حالت بهینه انتخاب می‌کند که به میزان قابل‌توجهی هزینه محاسبات را کاهش می‌دهد. به‌‌علاوه، نتایج نشان داد که PRT نسبت به روش منحنی مشخصه عملیاتی دریافت‌کننده کاراتر بوده و IFFNN نسبت به FFNN و PRT پیش‌بینی‌های دقیقتری را ارائه می‌کند.

در دنیای رقابتی امروزی، شیوه‌های جذب مشتری یکی از با اهمیت‌ترین حوزه‌های کاربردی داده‌کاوی بوده و پرواضح است که یکی از مهمترین ابعاد آن پیش‌بینی رفتار خرید مشتری است. زیرا، پیش‌بینی خوب می‌تواند به توسعه استراتژیهای بازاریابی دقیقتر و صرف کاراتر منابع کمک نماید. ایجاد یک سیستم تشخیص مشتری(CRS) به دلیل وجود تعداد زیادی ویژگی در دسترس طراح کاری بسیار مشکل است. بعلاوه، نیاز شدیدی به ایجاد یک CRS وجود دارد که همزمان پیچیدگی کم و قابلیت پیش‌بینی خوبی را داشته باشد. از اینرو، مقصود این مقاله، توسعه یک CRS تلفیقی (HCRS) است که از نظر محاسباتی کارا و اثربخش است. نوآوری مدل HCRS، هم طراحی و هم پیاده‌سازی سیستم مذکور با ایجاد یک درخت رگرسیونی هرس شده (PRT) و طراحی یک شبکه عصبی پیشخوراند بهبودیافته (IFFNN) جهت افزایش سرعت، دقت و کاهش پیچیدگی را شامل می‌شود. از آنجاییکه، شناسایی مشتریان یکی از دغدغه‌های صنعت بیمه است، از داده‌های یک شرکت بیمه هلندی استفاده شده است. نتایج نشان داد که HCRS تنها ۷% از ویژگی‌ها را در حالت بهینه انتخاب می‌کند که به میزان قابل‌توجهی هزینه محاسبات را کاهش می‌دهد. به‌‌علاوه، نتایج نشان داد که PRT نسبت به روش منحنی مشخصه عملیاتی دریافت‌کننده کاراتر بوده و IFFNN نسبت به FFNN و PRT پیش‌بینی‌های دقیقتری را ارائه می‌کند.

تعیین سیاست کنترل موجودی مناسب و قیمت فروش بهینه برای کالاهای مختلف همواره یکی از موضوعات اصلی تحقیقات علمی و صنعتی به­شمار آمده است. به علاوه زمانی که کالای مورد نظر فاسدشدنی باشد، به دلیل خصوصیات ویژه­ای که این کالاها دارند، تعیین این موارد از اهمیت بالاتری برخوردار است. در این مقاله یک مدل موجودی همراه با قیمت­گذاری برای کالاهای فاسدشدنی به صورت توام در نظر گرفته می­شود. نرخ تقاضا قطعی، پیوسته و به صورت تابعی از زمان و قیمت فرض شده است. کمبود در سیستم وجود دارد و به صورت پس افت پاره­ای فرض شده است. هدف تعیین مقادیر بهینه قیمت، زمان بهینه بازپرسازی و اندازه سفارش است، تا بدین وسیله سود حداکثر شود. بنابراین بعد از ارائه مدل نشان داده می­شود که در هر قیمتی، زمان بازپرسازی موجود، منحصربه فرد و بهینه است. سپس ثابت می­شود که با در دسترس بودن زمان بهینه بازپرسازی، تابع هدف، تابعی مقعر از قیمت است و بنابراین مقدار بهینه آن موجود است. در ادامه الگوریتمی ساده برای به دست آوردن متغیرهای مدل بیان می­شود و در انتها مثال عددی برای تشریح مدل و الگوریتم ارائه می­گردد.

با توجه به نقش حساس مجموعه اکسل بالاخص کاسه چرخ خودرو، به دلیل مرتبط بودن آن با ایمنی سرنشینان، بررسی فرآیند تولید و مونتاژ وانجام آزمایشات کنترل کیفی حین این مراحل از اهمیت بسزایی برخوردار می­باشد. در این مقاله با توجه به اهمیت بالای سه عامل اصلی قطر توپی قسمت کاسه نمد، قطر داخلی کاسه نمد و گشتاور مهره قفلی به عنوان متغیرهای مستقل، سعی بر آن داریم میزان گشتاور چرخشی کاسه چرخ خودرو را (تحت عنوان متغیر پاسخ)، به کمک مباحث مطرح در طراحی آزمایشات و روش سطح پاسخ بهینه نمائیم. در ادامه میزان گشتاور بهینه با استفاده از مدل برنامه­ریزی غیرخطی محاسبه و جهت بررسی آن با جواب به دست آمده از الگوریتم ژنتیک مقایسه شده اند.

موفقیت شرکت­های تولیدی و خدماتی مستلزم "تعریف دقیق چشم انداز و اهداف"، "تدوین صحیح استراتژی­ها"، "تدوین صحیح برنامه­های عملیاتی پروژه­ها و اولویت بندی آنها"، "اجرای درست برنامه­ها" و "ارزیابی درست و عادلانه عملکرد و تحلیل انحرافات" و انجام اصلاحات هوشمندانه در فرآیند پنج گانه فوق می­باشد. امروزه چالش اصلی مدیران ارشد سازمان­ها، تدوین درست استراتژی­ها و پیاده سازی صحیح آن می­باشد. تجربه نشان داده است که بسیاری از استراتژی­های درست تدوین شده، در مرحله عمل با شکست مواجه می­شوند و از دلایل آن عدم انتقال درست استراتژی در سرتاسر سازمان و نیز محدودیت بودجه و زمان و تخصیص ناکارای منابع به انجام پروژه­ها و اقداماتی است که بعضاً از اولویت استراتژیک و اهمیت بالایی در جهت دستیابی به اهداف، برخوردار نیستند، اما قسمت اعظم منابع بهبود را به خود اختصاص می­دهند. این مقاله، چارچوبی مبتنی SWOT^۱، BSC^۲ ، QFD^۳ و EFQM^۴ وStrategy Map را برای حل مشکل فوق، تشریح می­کند. این چارچوب برای فرموله کردن استراتژی و پیاده سازی آن در شرکت پست جمهوری اسلامی ایران بکارگرفته شده است

 انتخاب مکان مناسب پل روی رودخانه به معیارهای زیادی همچون اقتصادی، حمل و نقل و ژئومورفولوژی وابسته است. در این مقاله مناسب‌ترین مکان‌ها برای احداث سازه پل در یک مطالعه موردی با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و منطق فازی در محیط GIS شناسایی می‌شوند. ابتدا طول رودخانه بر اساس خصوصیات مشابه به چندین بازه تقسیم‌بندی می‌شود که هر کدام، یک گزینه برای انتخاب محل ساخت پل می‌توانند باشند. سپس معیارهای اصلی مکان‌یابی معرفی و با استفاده از آنها، لایه‌های مختلف GIS تعریف می‌شوند. گزینه‌هایی که حداقل‌ معیارهای فنی مورد نیاز برای ساخت پل را تامین ننمایند، حذف می‌شوند. گزینه‌های باقیمانده نسبت به هر یک از سه معیار تعریف‌شده وزن‌دهی می‌شوند. معیارها نیز با توجه به نظرات سه کارشناس خبره با یکدیگر مقایسه زوجی می‌شوند. بمنظور در نظر گرفتن عدم قطعیت‌ مقایسات زوجی از منطق فازی استفاده می‌شود. سرانجام، بهترین گزینه‌ها بر اساس روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی رتبه‌بندی می‌شوند. همچنین با توجه به وجود یک پل قدیمی در منطقه، دو سناریوی وجود یا عدم وجود پل قدیمی نیز بررسی می‌شود

در محیط‌های صنعتی واقعی، ممکن است ماشینی به دلایل مختلف (مانند نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه) در طول افق برنامه‌ریزی در دسترس نباشد. در تحقیق حاضر، محدودیت دسترسی به ماشین‌ها از نوع قطعی (تحت عنوان محدودیت نت) و در حالت دسترسی نامعین بررسی شده است. پس از مدل‌سازی مسأله، برای حل آن، الگوریتم ژنتیک توسعه‌یافته‌ای ‌با کروموزوم‌های دوبعدی پویا که در آن برای حل زیرمسأله نت یک الگوریتم ابتکاری دیگری نیز پیشنهاد شده؛ ارائه شد. عملکرد الگوریتم پیشنهادی در دو حالت مورد ارزیابی قرار گرفت. در حالت اول عملکرد نسخه توسعه یافته از الگوریتم پیشنهادی، با یک روش تکاملی موجود در ادبیات مقایسه شد که برای سه سطح انعطاف پذیری جزئی، متوسط و کامل به ترتیب نشانگر ۳,۹% ، ۴.۵۹% و ۴.۵۵% بهبود در شاخص «بهترین جواب به دست آمده» و نیز ۴.۹% ، ۵.۳۳% و ۴.۶۰% بهبود در شاخص «میانگین جواب‌های به دست آمده» است. در حالت دوم نیز روش پیشنهادی بر اساس شاخص «میانگین تابع هدف» در حالت وجود یک، دو و سه فعالیت نت به ترتیب با میانگین ۴.۶۸%، ۹.۴۸% و ۱۱.۷۵% افزایش، از عملکرد مطلوبی برخوردار است. نتایج محاسبات در هر دو حالت رجحان روش حل پیشنهادی را در زمینه‌های کیفیت جواب‌ها و سرعت همگرایی، نشان می‌دهد

رتبه‌بندی ریسک‌های یک پروژه به‌ویژه زمانی که تعداد عوامل ریسک‌زا افزایش می‌یابد به عنوان بخشی مهم از فرایند پیچیده مدیریت ریسک محسوب می‌شود. در این تحقیق نخست ساختار جامعی از ریسک‌های اصلی پروژه­های تونل‌سازی در قالب ۱۷ دسته اصلی و ۱۹۶ زیر سطح تهیه شده و سپس این ریسک­ها در عملیات تونل­سازی سد سیمره در جنوب غرب ایران رتبه­بندی شده است. بدین منظور از روش تصمیم­گیری گروهی و میانگین وزین جهت جمع­آوری و تجمیع نظر خبرگان و از روش تخصیص خطی به­عنوان یکی از روش­های تصمیم­گیری چند شاخصه جهت تعیین رتبه ریسک­ها استفاده شده است. شاخص­های رتبه­بندی در دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم شده­اند. شاخص اولیه بر مبنای احتمال و میزان اثر­گذاری ریسک­ها بر اهداف اصلی پروژه (زمان، هزینه، کیفیت و عملکرد) با وزن­های متفاوت تعیین شده است. دسته دوم شاخص­ها شامل اثرات اجتماعی- اقتصادی، اثرات زیست محیطی، نزدیکی زمان وقوع ریسک، میزان مواجهه با ریسک، عدم اطمینان تخمین و میزان مدیریت­پذیری ریسک است. با کمک روش تخصیص خطی ریسک‌ها با توجه به شاخص‌های گوناگون بهتر ارزیابی می‌گردند و در نتیجه واقع بینانه‌تر رتبه‌دهی می‌شوند. بر اساس نتایج بدست آمده، عوامل اقتصادی و شرایط حقوقی به ترتیب بیشترین و کمترین رتبه ریسک را به خود اختصاص می­دهند

امروزه آگاهی از عملکرد در تمامی ابعـاد مـالی و غیـر مالی برای تصمیم گیری مدیران سازمان امری حیاتی محسوب می شود. مدلهای مختلفی برای اندازه گیری عملکرد توسعه داده شده که از جمله آن ها، چارچوب کارت امتیازی متوازن می باشد. در این رویکرد هر سازمان از چهارجنبه مالی، مشتریان، فرآیندهای داخلـی و رشـد و یـادگیری مورد توجه قرار می گیرد. سازمانها با بهره گیری از کارت امتیازی متوازن می توانند اجرای استراتژی را در وجوه مختلف دنبال کرده و بر عملکرد استراتژیک خود مدیریت داشته باشند. در این راستا توصیف دقیق و کامل استراتژی­ها بگونه ای که تمامی اعضای سازمان آنها را درک کرده یک ضرورت است که این امر، با تهیه نقشه استراتژی تحقق خواهد یافت. تحقیقات گوناگونی پیرامون کارت امتیازی متوازن انجام شده، لکن به چگونگی تعیین روابط علی معلولی مابین اهداف و ترسیم نقشه استراتژی توجه جدی نشده است. در این مقاله با استفاده از تکنیک دیماتل به ارائه رویکردی جهت تعیین روابط علی معلولی و ترسیم نقشه استراتژی پرداخته می شود. در ادامه با توجه به نتایج مدل دیماتل، فرایند تحلیل شبکه و همچنین روابط بین معیارها، اهداف مختلف کارت امتیازی متوازن وزن دهی شده و در نهایت نتایج اجرای مدل پیشنهادی در یکی از شرکت های بزرگ ماشین سازی ارائه می گردد

کاربرد روش های کنترل کیفیت آماری در بخش بهداشت و درمان، روز به روز در حال گسترش است. در کاربردهای متداول کنترل فرآیند آماری، کیفیت فرآیند یا محصول توسط رابطه بین دو یا چند متغیر بیان می شود. این دسته از مسائل در قالب مفهومی به نام "پروفایل" مورد بررسی قرار می گیرند و نقش مهمی در فرآیند کنترل آماری ایفا     می­کنند. با وجود استفاده موردی موفق از روش پایش پروفایل ها در صنعت، این روش تاکنون در بهداشت و درمان برای پایش بیماری ها مورد استفاده قرار نگرفته است. در این مقاله، پایش پروفایل، در دو فاز I و II ، بر روی تست عملکرد ریه یک بیمار انجام گرفت. از    مدل­های پروفایل، رگرسیون چند جمله ای برای این مطالعه مناسب تشخیص داده شد و از بین روش های موجود در پایش پروفایل های چند جمله ای ، روش آماره F در فاز I، و روش چند جمله ای های متعامد در فاز II ، انتخاب شدند. اجرای یک مطالعه موردی واقعی نشان داد که این روش در بهبود بهداشت و درمان نیز مناسب و کارامد است.

لجستیک امداد بلایا یکی از فعالیت‌های اصلی مدیریت بلایا می­باشد. اهمیت درنظر گرفتن عدم قطعیت در این مبحث، سبب ایجاد انگیزه جهت توسعه ابزارهای تصمیم­گیری مناسب برای غلبه بر پارامترهای غیرقطعی و نادقیق در مساله طراحی سیستم لجستیک امداد شده است. این مقاله یک رویکرد جدید برنامه‌ریزی امکانی چندهدفه را برای مدل­سازی مساله سیستم توزیع امداد با تقاضاها و عرضه‌های نادقیق، هزینه‌های راه­اندازی و هزینه‌های حمل و نقل نادقیق ارائه می‌دهد. مدل ارائه شده شامل دو هدف می­باشد. هدف اول کمینه­سازی مجموع هزینه­ها (شامل هزینه­های راه­اندازی، هزینه حمل و نقل و هزینه‌های کمبود) و هدف دوم بیشینه نمودن رضایت­مندی نقاط آسیب‌دیده است. برای حل مدل برنامه­ریزی امکانی چندهدفه ارائه شده، یک رویکرد حل برنامه­ریزی فازی تعاملی دومرحله­ای پیشنهاد شده است. نتایج محاسباتی، اهمیت و کارایی مدل امکانی پیشنهادی بعلاوه سودمندی رویکرد حل ارائه شده را برای مسائل تصمیم گیری واقعی نشان می‌دهند

مسئله انتخاب تامین کنندگان یکی از مهمترین مسائلی است که در موفقیت زنجیره تامین اثر میگذارد و در سال های اخیر محققان بسیاری به آن پرداخته اند. در این میان استفاده از مدل های ریاضی همواره با استقبال مواجه بوده اند. مدل برنامه­ریزی خطی چند هدفه و عدد صحیح ارائه شده در این مقاله نیز، ابزاری است برای کاهش هزینه­های زنجیره تامین که علاوه بر تامین کنندگانی که مستقیما با سازمان در ارتباطند, خصوصیات تامین کنندگان سطح دوم را نیز مورد بررسی قرار می دهد و با طراحی یک شبکه تامین میزان جریان کالاها بین خریدار و تامین کنندگان منتخب در هر دو سطح را مشخص می کند. همچنین ویژگی مهم این مدل چند محصولی بودن آن است که امکان سفارش ترکیبی از محصولات مختلف را به صورت همزمان و در شرایط تخفیف برای تامین کنندگان لایه اول برآورده می کند. در نهایت صحت مدل با مثال های عددی سنجیده می شود.